De Franse overheersing in Zuidzande.

Het was in 1794 voor Abraham Dirks (generatie VI), zijn vrouw Elisabeth Krane, hun gezin en de inwoners die tot het land van Cadzand behoorden, overigens een zeer spannende tijd.

Toen in dat jaar de geallieerde legers zich terugtrokken uit Brabant, werd aan Prins Frederik van Oranje het commando over de troepen, die het voormalige Staats-Vlaanderen bezet hadden, overgedragen. De militaire toestand in het gebied zag er niet rooskleurig uit. In het dichtbij gelegen stadje Sluis bevond zich een zeer kleine bezetting soldaten onder commando van Van der Duyn. Op 29 juni 1794 ontving deze commandant rapport dat de Franse vijand met geringe strijdkrachten Brugge had bezet. Op 2 juli werden enige Franse Huzaren, gevolgd door een detachement infanterie van 200 man groot en voorzien van 2 kanonnen, voor Sluis opgemerkt. Als een aankondiging van hun aanstaand bezoek vuurden ze 40 granaten op de stad af. Prins Frederik gaf het bevel dit vuur te beantwoorden.


In de morgen van de 9e juli kwam een Frans officier, door een trompetter vergezeld, de vesting opeisen. De eis werd afgewezen, waarop om 10 uur het vuur op Sluis werd geopend. De spanning werd vergroot toen op 26 juli de luitenant Hennequin, die een stelling in de Bakkerpolder bezet hield, aan Van der Duyn kwam vertellen dat de Fransen het land van Cadzand, dus ook in Zuidzande, waren binnengevallen. Het bataljon van luitenant Hennequin hield in de Bakkerpolder nog stand. In de avond kon men daar de Franse druk echter niet meer weerstaan, waardoor men genoodzaakt was zich terug te trekken. De bezetting van het land van Cadzand door de Fransen maakte de verdediging van Sluis nog moeilijker. Op 25 augustus capituleerde het Oranje leger. Het westelijke deel van Zeeuws Vlaanderen viel vanaf dat moment onder de Franse Republiek en het duurde tot 1813 voordat Oranje het gebied weer veroverden.

De Franse tijd had overigens ook zijn positieve kanten. Zuidzande werd officieel een gemeente, met gemeentehuis en burgemeester. Tevens werd de Burgerlijke Stand in 1795 ingevoerd. Tot 1813 werden de meeste geboorte-, huwelijks- en overlijdensakten in de Franse taal opgesteld. Bovendien was er de zogenaamde Franse Republikeinse kalender. Ook in een aantal burgerlijke akten van de familie Dirks werd deze kalender toegepast en is de tekst in de Franse taal. Het klein gemeentehuisje uit die tijd, dat naast de Nederlands Hervormde kerk stond, is in 1905 afgebroken. Op dezelfde plaats werd later een nieuw groter gemeentehuis gebouwd en tussen dit gebouw en de kerk werd een muziektent geplaatst. Inmiddels behoort Zuidzande na een gemeentelijke herindeling tot de gemeente Sluis, nadat het eerst aan Oostburg was toegevoegd.

Zeeland in oorlog (bron: Zeeuws Archief te Middelburg)