Het huisje van Adriaenken Vermeulen in de Elisabethpolder
Stamvader Dirck Adriaensen en zijn vrouw Adriaenken Vermeulen woonden rond 1630 vermoedelijk in een huis aan de zeedijk bij Jong Breskens, vlak bij het veer. Dirck overlijdt waarschijnlijk in dit huis en wordt op 26 juni 1664 te Breskens begraven. Na het overlijden van Dirck en het verloren gaan van het huisje in Jong Breskens bouwde Adriaenken in 1664 iets oostelijker, in de Elisabethpolder, een nieuw huisje. Echter aan Adriaenken werd in eerste instantie geen toestemming gegeven om een huis te bouwen.
“…insinuatie van gesworens en penningmeester van de Elisabethpolder aan Adriaentjen Vermeulen, wed. Dirck Aerentsen : ..dat wij geensints verstaen oft van meijninge sijn toe te laten het bouwen oft timmeren van een woonhuijs oft andere gebouw, dat sij (so wij verstaen) van voornemen is te bouwen oft laeten bouwen op den zeedijck ofte op ’t geene voor zeedijck van Elisabethpolder gerekent en gehouden wordt, sonder consendt van de heeren ingelanden van Elisabethpolder, onse meesters, daervan de gelande tot nu toe sijn in de vaillable ende volle possessie van het gras ende de dispositie van dien, derhalve haer te waerschouwen met het selve gebouw niet voor te gaen...”.
(bron : Vrije886, 08-09-1664)
Op deze aanzegging verklaart Adriaenken op 18 september 1664 aan notaris mr. Loke te Groede, dat zij van bailliu van Gronsfelt, de plaatsvervanger van de heer van Breskens, hiertoe “last en consent” had verkregen. Het huisje wordt daarom alsnog gebouwd.
Het perceel met het huisje van Adriaenken Vermeulen lag op cavel E01W van de Elisabethpolder (rood kruisje).
Adriaenken Vermeulen overlijdt enkele jaren later in haar huisje in de Elisabethpolder en wordt op 5 januari 1668 te Breskens begraven. Uit het huwelijk tussen Dirck en Adriaenken werden tien kinderen geboren. Deze kinderen werden na het overlijden van Adriaenken de erven van het ouderlijk woonhuis. Op 3 mei 1668 werd er een akkoord gesloten tussen Joris Dirckx, zijn broers en zusters en overige erfgenamen. Door dit akkoord kwam Joris in het bezit van het huis, beesten, schapen, huiscateil (lees : stukken huisraad), kleren en andere goederen; hij zal verder alle schulden betalen die nagelaten zijn en aan alle erfgenamen een overeengekomen geldbedrag uitkeren. Overeenkomstig het erfcontract ontvangt Elisabeth Dirckx op 4 mei 1668 “uijt handen van Joris Dirckx, mijn broeder”, een bedrag ter grootte van vijf pond. Op 27 mei 1669 ontvangt Joos Lijbrecht “als getrout met Grijtje Dirckx” hetzelfde bedrag en het resterende deel van vijf pond wordt eveneens in mei 1669 aan Jacob Dirckx uitbetaald. Na het overlijden op 20 januari 1680 van Sara Grain, eerste echtgenote van Joris Dircx, werden het woonhuis, het daarbij behorende schuurtje en de bakkeete getaxeerd op ƒ100. Het huisje ging omstreeks 1682 verloren, vermoedelijk door de zware stormvloed van 26 januari in dat zelfde jaar.
De Elisabethpolder
De Elisabethpolder onder Breskens werd in 1639 bedijkt en omvatte ruim 337 ha land. De polder had het in de jaren van haar bestaan zwaar te verduren. Al vóór 1643 moest een eerste inlaagdijk gelegd worden. In 1661, 1673, 1676 en in 1679 volgden weer nieuwe inlaagdijken. Bij de stormvloed van januari 1682 innundeerde de Elisabethpolder. Bij de herdijking ging weer land verloren. In 1691 werd opnieuw een inlaagdijk gelegd, maar in september 1697 ging de polder verloren. De oorspronkelijke grondeigenaren zagen herdijking niet meer zitten en besloten de polder aan de golven over te laten. De ingelanden van Baarzande voelden zich daar hoogst ongelukkig bij, omdat de Elisabethpolder als het ware een buffer vormde tussen Baarzande en de zee. Zij besloten daarom om een deel van dit gebied te herdijken.
Bron : “Kadastrale Atlas van Zeeland 1832, deel 2 - Breskens” - H.J.Plankeel (pag.247 en 250).
